БИЛИМ БУЛАГЫ

KR

Физика — различия между версиями

Строка 1: Строка 1:
 
{{Якорь|Начало}}
 
{{Якорь|Начало}}
 
<div class="row  phis-bg"><div class="maintext large-8 medium-7 columns"><!-- Page Content -->
 
<div class="row  phis-bg"><div class="maintext large-8 medium-7 columns"><!-- Page Content -->
<div class="lblp"><p align="center" style="font-weight:bold;">Физикасыз дүйнө, достор,түшүндүрүү эч мүмкүн эмес.</p>
+
<div class="lblp"><p align="center" style="font-weight:bold;"> Достор физикасыз дүйнөнү түшүндүрүү эч мүмкүн эмес.</p>
''Физика – бул жаратылыш жөнүндөгү илим, жана ал адамдардын суроолоруна жооп берүү зарылдыгы үчүн пайда болгон. Андан ары өнүгүү үчүн жана азыркы жашоодо ар бир адам физикалык закондорду билүү үчүн эффективдүү аракет кылуу.'' </div>
+
''Физика – бул жаратылыш же табият жөнүндөгү илим жана ал адамдардын көптөгөн суроолорун канаттандыруу зарылчылыгынан пайда болгон. Андан ары өнүгүү үчүн жана азыркы жашоодо майнаптуу аракет жасоо үчүн ар бир адам физикалык закондорду билүүсү кажет. '' </div>
  
Биздин физика боюнча предметтик баракчабыз биз күн сайын кездештирген негизги физикалык закондорду нерселердин мисалында сунуштайт. Кар жаайт, такалар тыкылдайт, лампочкалар күйөт- бул бардык механикалык, жылуулук, үндүү, жарык жана электр кубулуштарын физика окутат.
+
Биздин физика боюнча предметтик баракчабыз өзүбүз күн сайын кездештирген нерселердин мисалында мыйзамдарды сунуштайт. Кар жаайт, такалар тыкылдайт, лампочкалар күйөт- бул өңдүү бардык механикалык, жылуулук, үн, жарык жана электр кубулуштарын физика окутат.
  
Физиканы билүү күнүмдүк эң жөнөкөй иштерибизге жардам берет. Мискейдеги суу капкагы менен кантип батыраак кайнайт? Балмуздак күндүн ысыгында жылуулап жаап койсо эмнеге эрибейт? Ушул жана башка күнүмдүк суроолорду ким физика менен тааныш болсо жеңил эле чечип алат. Жаратылыштагы эч кандай процесс физикасыз боло албайт. Физика бардыгын баяндайт. Мына ал кандай- кызыктуу жана көп түрлүү- ФИЗИКА илими!
+
Физиканы билүү эң жөнөкөй күнүмдүк иштерибизге жардам берет. Мискейдеги суу эмнеге капкагы менен батыраак кайнайт? Балмуздак күндүн ысыгында да жылуулап жаап койсо эмнеге эрибейт? Ушул жана башка күнүмдүк суроолорду ким физика менен жакшы тааныш болсо оңой эле чечип алат. Жаратылыштагы эч бир кубулуш процесс физикасыз болбойт. Физика бардыгын баяндайт. Мынакей - кызыктуу жана көп түрдүү- ФИЗИКА илими!
  
 
{{center|[[Файл:BB FIZ full KG.mp4|640px|start=1]]}}
 
{{center|[[Файл:BB FIZ full KG.mp4|640px|start=1]]}}
Строка 12: Строка 12:
 
<br clear=all />
 
<br clear=all />
 
<ul class="small-block-grid-2 medium-block-grid-2 large-block-grid-3">
 
<ul class="small-block-grid-2 medium-block-grid-2 large-block-grid-3">
<li>{{menu|col=#2d365f|h=Методы познания физической науки|imp=|[[Физика: Физика - наука о природе|Физика - наука о природе]]|[[Физика: Физика и методы ее изучения|Физика и методы ее изучения]]|im=Phis1.png}}</li>
+
<li>{{menu|col=#2d365f|h=Физика жана аны окутуу ыкмалары|imp=|[[KR: Физика: Физика - жаратылыш жөнүндөгү илим|Физика - жаратылыш жөнүндөгү илим]]|[[Физика: Физика и методы ее изучения|Физика и методы ее изучения]]|im=Phis1.png}}</li>
<li>{{menu|col=#2d365f|h=Материя, ее виды, структура и свойства|imp=|[[Физика: Материя и ее строение|Материя и ее строение]]|[[Физика: Основные формы материи|Основные формы материи]]|im=Phis2.png}}</li>
+
<li>{{menu|col=#2d365f|h=Материя жана анын түзүлүшү. Материянын негизги формалары|imp=|[[KR: Физика: Материя деген эмне|Материя деген эмне]]|[[Физика: Основные формы материи|Основные формы материи]]|im=Phis2.png}}</li>
<li>{{menu|col=#2d365f|h=Движение и взаимодействие|imp=|[[Физика: Механическое движение|Механическое движение]]|[[Физика: Тепловое движение|Тепловое движение]]|[[Физика: Движение заряженных частиц|Движение заряженных частиц]]|[[Физика: Движение квантовых частиц|Движение квантовых частиц]]|im=Phis3.png}}</li>
+
<li>{{menu|col=#2d365f|h=Кыймыл жана байланыш|imp=|[[KR: Физика: Механикалык кыймыл|Механикалык кыймыл]]|[[KR: Физика: Жылуулук кыймылы|Жылуулук кыймылы]]|[[KR: Физика: Заряддалган бөлүкчөлөрдүн кыймылы|Заряддалган бөлүкчөлөрдүн кыймылы]]|[[KR: Физика: Кванттык бөлүкчөлөрдүн кыймылы|Кванттык бөлүкчөлөрдүн кыймылы]]|im=Phis3.png}}</li>
 
<li></li>
 
<li></li>
<li>{{menu|col=#2d365f|h=Энергия|imp=|[[Физика: Механическая энергия|Механическая энергия]]|[[Физика: Тепловая энергия|Тепловая энергия]]|[[Физика: Электрическая энергия|Электрическая энергия]]|[[Физика: Световая энергия|Световая энергия]]|[[Физика: Квантовая энергия|Квантовая энергия]]|im=Phis4.png}}</li>
+
<li>{{menu|col=#2d365f|h=Энергия|imp=|[[KR: Физика: Механикалык энергия|Механикалык энергия]]|[[KR: Физика: Жылуулук энергиясы|Жылуулук энергиясы]]|[[KR: Физика: Электр энергиясы|Электр энергиясы]]|[[KR: Физика: Жарык энергиясы|Жарык энергиясы]]|[[KR: Физика: Кванттык энергия|Кванттык энергия]]|im=Phis4.png}}</li>
 
</ul>
 
</ul>
  
'''“Физика жана аны окутуу методдору” бөлүмү'''“. Айланабызды карап көрсөк, Физикалык кубулуштар бизди балалык чактан бери курчаары түшүнүктүү болот, биз көп дүйнө жөнүндөгү физикалык билимдерди кадимки күнүмдүк жашоодогу тажрыйбалардан алабыз. Бирок миң уккандан бир көргөн! Бул бөлүмдө силер эксперименттердин илимий теорияларды өнүктүрүү жана жаңы техникалык түзмөктөрдү түзүү үчүн маанилүү экендигине ынанасыңар.
+
'''“Физика жана аны окутуу ыкмалары” бөлүмү'''“. Айланабызды карап көрсөк, Физикалык кубулуштар бизди балалык чактан бери курчаары түшүнүктүү болот, биз дүйнө жөнүндөгү көптөгөн физикалык билимдерди кадимки күнүмдүк жашоодогу тажрыйбалардан алабыз. Бирок миң уккандан бир көргөн! Бул бөлүмдөн силер илимий теорияларды өнүктүрүү жана жаңы техникалык жасалгаларды жаратуу үчүн эксперименттердин маанилүү экендигине ынанасыңар.
  
'''“Материя жана анын түзүлүшү. Материянын негизги формалары”'''. Бизди курчаган тело эмнеден турат? Эмнеге температураны өзгөртүүдө нерселер ар кандай  агрегаттык абалга өтөт? Эмнеге бир нерсе бышык, чың, а башкасы акма болот? Бул суроолорго жоопторду ушул бөлүмдөн табасыңар. Күнүмдүк жашообуздагы силер кездештирген көптөгөн кубулуштар, диффузия жана анын ылдамдыгы сыяктуу, нымдоо менен капиллярдыкты силер түшүндүрө аласыңар, изилдөөдө каралып жаткан көрүнүштөрдүн касиеттери жана жаратылыштагы кубулуштары менен техниканда.
+
'''“Материя жана анын түзүлүшү. Материянын негизги формалары”'''. Бизди курчаган нерселер эмнеден турат? Эмнеге температураны өзгөртүүдө заттар ар кандай  агрегаттык абалга өтөт? Эмнеге бир нерсе бышык, чың, а башкасы андай эмес болот? Бул суроолорго жоопторду ушул бөлүмдөн табасыңар. Күнүмдүк жашообуздагы силер кездештирген көптөгөн кубулуштар, диффузия жана анын ылдамдыгы, нымдоо жана капиллярлар сыяктуу нерселерди силер түшүндүрө аласыңар, изилдөөдө каралып жаткан көрүнүштөрдүн касиеттери, жаратылыштагы жана техникадагы кубулуштар менен таанышасыңар.
  
'''“Кыймыл”.''' Физика кызыксыз жана жашоодон байланышы жок илим катары элестетүүнү жокко чыгаргысы  келгендер үчүн, жана ал реалдуу кубулуштарды жазаарын түшүнүү жөнүндө бул бөлүм кызыктуу. Кыймылдын принциптерин окуп үйрөнүүдө биринчи кадам болуп физикалык процесстерди түшүнүү саналат. Барыбыз чогуу талдап көрөлү, эмне үчүн кыймыл ар кандай траекторияда болуп өтөт, жаратылышта кандай күчтөр бар, кандай кубулуштар өз ара аракеттешүүнүн жыйынтыгында пайда болот. Бул жерде кыймылдын эң чоң спектри бар: механикалык, жылуулук, заряддалган бөлүкчөлөрдүн кыймылы, кванттык бөлүкчөлөрдүн кыймылы.  
+
'''“Кыймыл”.''' Физиканы кызыксыз жана турмушка байланышы жок илим катары элестетүүнү жокко чыгаргысы  келгендер, жана ал реалдуу кубулуштарды жасаарын түшүнүү үчүн бул бөлүм кызыктуу. Физикалык процесстерди түшүнүү кыймылдын принциптерин окуп үйрөнүүдө биринчи кадам болуп саналат. Барыбыз чогуу талдап көрөлү, эмне үчүн кыймыл ар кандай траекторияда болуп өтөт, жаратылышта кандай күчтөр бар, кандай кубулуштар өз ара аракеттенүүнүн жыйынтыгында пайда болот. Бул жерде кыймылдын: механикалык, жылуулук, заряддалган бөлүкчөлөрдүн кыймылы, кванттык бөлүкчөлөрдүн кыймылы сыяктуу эң чоң чөйрөсү бар.  
  
'''“Энергия”'''. Электр чайнегин куйгүзүп, ысык кофенин чөйчөгүнө колубузду жылытып жана дагы ондогон күнүмдүк нерселерди кылып, биз бул кандайча болуп атат деп кээде кана ойлонобуз. Бул бөлүмдө силер энергиянын ар кандай түрлөрүн таанып билебиз: механикалык, жылуулук, электрлик, жарык, кванттык.'''
+
'''“Энергия”'''. Электр чайнегин куйгүзүп, ысык кофенин чөйчөгүнө колубузду жылытып жана дагы ондогон күнүмдүк жумуштарды аткарып, биз бул кандайча болуп жатат деп кээде гана ойлонобуз. Бул бөлүмдө силер энергиянын: механикалык, жылуулук, электрлик, жарык, кванттык сыяктуу ар кандай түрлөрүн таанып билесиңер.
  
<center>'''[https://zaochnik.ru/blog/10-interesnyx-faktov-o-fizike-kotorye-zastavyat-vas-vzglyanut-na-nee-po-drugomu/#i-4 Физика дүйнөсүнө кош келгиле! Биздин дүйнө силерге жакын жана түшүнүктүү болсун!]'''</center>
+
<center>'''[https://zaochnik.ru/blog/10-interesnyx-faktov-o-fizike-kotorye-zastavyat-vas-vzglyanut-na-nee-po-drugomu/#i-4 Физика дүйнөсүнө кош келгиле! Биздин дүйнө силерге жакын жана түшүнүктүү болсун!]'''</center>
 
<br><br><br>
 
<br><br><br>
  

Версия 15:18, 10 июня 2018

Достор физикасыз дүйнөнү түшүндүрүү эч мүмкүн эмес.

Физика – бул жаратылыш же табият жөнүндөгү илим жана ал адамдардын көптөгөн суроолорун канаттандыруу зарылчылыгынан пайда болгон. Андан ары өнүгүү үчүн жана азыркы жашоодо майнаптуу аракет жасоо үчүн ар бир адам физикалык закондорду билүүсү кажет.

Биздин физика боюнча предметтик баракчабыз өзүбүз күн сайын кездештирген нерселердин мисалында мыйзамдарды сунуштайт. Кар жаайт, такалар тыкылдайт, лампочкалар күйөт- бул өңдүү бардык механикалык, жылуулук, үн, жарык жана электр кубулуштарын физика окутат.

Физиканы билүү эң жөнөкөй күнүмдүк иштерибизге жардам берет. Мискейдеги суу эмнеге капкагы менен батыраак кайнайт? Балмуздак күндүн ысыгында да жылуулап жаап койсо эмнеге эрибейт? Ушул жана башка күнүмдүк суроолорду ким физика менен жакшы тааныш болсо оңой эле чечип алат. Жаратылыштагы эч бир кубулуш процесс физикасыз болбойт. Физика бардыгын баяндайт. Мынакей - кызыктуу жана көп түрдүү- ФИЗИКА илими!


“Физика жана аны окутуу ыкмалары” бөлүмү“. Айланабызды карап көрсөк, Физикалык кубулуштар бизди балалык чактан бери курчаары түшүнүктүү болот, биз дүйнө жөнүндөгү көптөгөн физикалык билимдерди кадимки күнүмдүк жашоодогу тажрыйбалардан алабыз. Бирок миң уккандан бир көргөн! Бул бөлүмдөн силер илимий теорияларды өнүктүрүү жана жаңы техникалык жасалгаларды жаратуу үчүн эксперименттердин маанилүү экендигине ынанасыңар.

“Материя жана анын түзүлүшү. Материянын негизги формалары”. Бизди курчаган нерселер эмнеден турат? Эмнеге температураны өзгөртүүдө заттар ар кандай агрегаттык абалга өтөт? Эмнеге бир нерсе бышык, чың, а башкасы андай эмес болот? Бул суроолорго жоопторду ушул бөлүмдөн табасыңар. Күнүмдүк жашообуздагы силер кездештирген көптөгөн кубулуштар, диффузия жана анын ылдамдыгы, нымдоо жана капиллярлар сыяктуу нерселерди силер түшүндүрө аласыңар, изилдөөдө каралып жаткан көрүнүштөрдүн касиеттери, жаратылыштагы жана техникадагы кубулуштар менен таанышасыңар.

“Кыймыл”. Физиканы кызыксыз жана турмушка байланышы жок илим катары элестетүүнү жокко чыгаргысы келгендер, жана ал реалдуу кубулуштарды жасаарын түшүнүү үчүн бул бөлүм кызыктуу. Физикалык процесстерди түшүнүү кыймылдын принциптерин окуп үйрөнүүдө биринчи кадам болуп саналат. Барыбыз чогуу талдап көрөлү, эмне үчүн кыймыл ар кандай траекторияда болуп өтөт, жаратылышта кандай күчтөр бар, кандай кубулуштар өз ара аракеттенүүнүн жыйынтыгында пайда болот. Бул жерде кыймылдын: механикалык, жылуулук, заряддалган бөлүкчөлөрдүн кыймылы, кванттык бөлүкчөлөрдүн кыймылы сыяктуу эң чоң чөйрөсү бар.

“Энергия”. Электр чайнегин куйгүзүп, ысык кофенин чөйчөгүнө колубузду жылытып жана дагы ондогон күнүмдүк жумуштарды аткарып, биз бул кандайча болуп жатат деп кээде гана ойлонобуз. Бул бөлүмдө силер энергиянын: механикалык, жылуулук, электрлик, жарык, кванттык сыяктуу ар кандай түрлөрүн таанып билесиңер.

Физика дүйнөсүнө кош келгиле! Биздин дүйнө силерге жакын жана түшүнүктүү болсун!




Шкала.jpg
Из истории развития
физики

Зарождение и развитие физики как науки. Физика - одна из древнейших наук о природе. Первыми физиками были греческие мыслители, которые предприняли попытку объяснить наблюдаемые явления природы. Величайшим из древних мыслителей был Аристотель (384-322 pp. До н. Н.э.), который ввел слово «фюзис», что в переводе с греческого означает природа.

Аристотель.jpg
Аристотель.jpg

Но не подумайте, что "Физика" Аристотеля хоть как-то похожа на современные учебники по физике. Нет! В ней вы не найдете ни одного описания опыта или прибора, ни рисунка или чертежа, ни одной формулы. В ней - философские размышления о вещах, о времени, о движении вообще. Такими же были все труды ученых-мыслителей античного периода. Вот как римский поэт Лукреций (ок. 99-55 pp. До н. Н.э.) описывает в философской поэме «О природе вещей» движение пылинок в солнечном луче: От древнегреческого философа Фалеса (624-547 pp. До н. Э) берут начало наши знания по электричеству и магнетизму, Демокрит (460-370 pp. до н. э) является основоположником учения о строении вещества, именно он предположил, что все тела состоят из мельчайших частиц - атомов, Евклиду (III в. до н . н.э.) принадлежат важные исследования в области оптики - он впервые сформулировал основные законы геометрической оптики (закон прямолинейного распространения света и закон отражения), описал действие плоских и сферических зеркал.

Среди выдающихся ученых и изобретателей этого периода первое место занимает Архимед (287-212 pp. До н. Н.э.). Из его работ «О равновесии плоскостей», «О плавающих телах», «О рычаги» начинают свое развитие такие разделы физики, как механика, гидростатика. Яркий инженерный талант Архимеда проявился в сконструированных им механических устройствах.

Архимед.jpg
Архимед.jpg

С середины XVI в. наступает качественно новый этап развития физики - в физике начинают применять эксперименты и опыты. Одним из первых является опыт Галилея с бросания ядра и пули с Пизанской башни. Этот опыт стал знаменитым, поскольку его считают «днем рождения» физики как экспериментальной науки.

Галилей.jpg
Галилей.jpg

Мощным толчком к формированию физики как науки стали научные труды Исаака Ньютона. В работе «Математические начала натуральной философии» (1684 г.) он разрабатывает математический аппарат для объяснения и описания физических явлений. На сформулированных им законах было построено так называемое классическое (Ньютоновский) механику.

Ньютон.jpg
Ньютон.jpg

Быстрый прогресс в изучении природы, открытие новых явлений и законов природы способствовали развитию общества. Начиная с конца XVIII в., Развитие физики вызывает бурное развитие техники. В это время появляются и совершенствуются паровые машины. В связи с широким их использованием в производстве и на транспорте этот период времени называют «возрастом пары». Одновременно углубленно изучаются тепловые процессы, в физике выделяется новый раздел - термодинамика. Наибольший вклад в исследовании тепловых явлений принадлежит С. Карно, Р. Клаузиуса, Д. Джоуля, Д. Менделеев, Д. Кельвину и многим другим.